پژوهش حاضر با استفاده از روش پدیدارنگاری درصدد کشف کلیدیترین ادراک متخصصان برنامه درسی ایران از مؤلفههای برنامه درسی نوفهمی است. از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با 21 نفر از متخصصان واجد شرایط، دادههای لازم گردآوری و پس از طی فرایند کدگذاری، در قالب 251 کد باز، 81 کد محوری و 29 کد انتخابی، در زیرمجوعة هشت مؤلفه پارادایم نوفهمی، سازماندهی شدند. حاصل نهایی تحلیل دادهها، حاکی از آن است که رهاییبخشی؛ برنامهای نقاد و روشنگر، عدالت محور، روشنفکر مدار و یادگیرنده محور است. توجه به عوامل فرامدرسهای؛ با نگاه جامع فرهنگی، تلقی زمینهای و همسویی با تجارب جامعه محلی به دنبال مدیریت عوامل تأثیرگذار بر برنامه درسی است. تاریخنگاری؛ مترادف با پایش روندی و جامع عقاید برنامه درسی، مکتوب کردن میراث برنامه درسی، عبرتآموزی، وقایعنگاری عقاید برنامه درسی و اقدام مبتنی بر خودشناسی به کار رفته است. میانرشتهای؛ مدیریت تعاملی و همهجانبه نگراست. بینالمللی کردن مطالعات برنامه درسی؛ بسترسازی تعاملات فرهنگی، شور فرهنگی و همافزایی فرهنگی در برنامههای درسی است. رابطة نظریه و عمل در نگرشهای تمایل قطبی به نظریه، تمایل رفت و برگشتی و تمایل قطبی به عمل توصیف شده است. تغییر برنامهریزی درسی به فهم برنامه درسی در اعتقاد به شیفت پارادایمی، عدم اعتقاد به شیفت پارادایمی و معنابخشی و نموددهی به هویتهای جدید برنامه درسی تجلی یافته و درنهایت اتوبیوگرافیکال بودن برنامههای درسی با عناوین شخصی شده، ترکیبی و پژوهشمحور مشخص شده است.
فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی، سال هفدهم، ش. 37، بهار 1399، ص 18 -45