پرداختن به علوم انسانی، مستلزم توجه به ابعاد فکری، فرهنگی و تمدنی گوناگون است که زمینه های لازم برای فهم عمیق تر آن را فراهم می کند. از طرفی توجه به بسترهای فرهنگی تمدن غرب و زمینه های اجتماعی شکل گیری این علوم و ماهیت فلسفی آن ما را با حقیقت این علوم نزدیک می کند همچنین، فهم قلمرو دین و نیز بسترهای فرهنگی، تمدنی و تاریخی جهان اسلام، زمینه لازم برای درک عمیق مواجه ما با علوم انسانی مدرن در تاریخ معاصر را فراهم می نماید. مجموعه حاضر، متن سخنرانی های علمی دومین دوره طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی می باشد.
شناخت بنیان های فلسفی و ریشه‌های تاریخی تفکر مدرن و چگونگی منتهی شدن این تفکر به علم جدید و علوم انسانی محور مباحث بخش اول این کتاب است که توسط اساتید برجسته علوم انسانی کشور در سه فصل ارائه شده است.بخش دوم این کتاب نیز شامل هفت فصل است که در طی این فصول مبانی و بنیان‌های علم دینی و علوم انسانی اسلامی مورد بحث و نقد و نظر قرار می‌گیرد. در طی این مباحث، اساتید برجسته و صاحب نظردر زمینه تحول در علوم انسانی، با رویکردهای متفاوت و از منظرهای مختلف، به بیان دیدگاه های خود در باب علم دینی و علوم انسانی اسلامی می پردازند.