کتاب حاضر دربردارنده حکایت‌ها، خاطرات و تحلیل‌های رهبر معظم انقلاب از رخدادها و حوادث داخلی و بین المللی، است و هر جا که معظم له از اشخاص یا حوادثی نام برده اند که نیاز به معرفی و شناخت آنها بوده است، در پاورقی توضیح داده شده و تصاویر متناسب با آنها نیز جستجو و ارائه شده است.
عنوان کتاب از این حدیث شریف و هشداردهنده «العالم بزمانه لا تهجم علیه اللوابس؛ کسی که به زمان خود عالم باشد مورد هجوم شبهه‌ها و فتنه‌ها قرار نمی‌گیرد» ریشه گرفته است. انگیزه تولید این مجموعه، تقویت حافظۀ تاریخی ملت و ارائۀ تحلیل‌های صحیح از حوادث و رخدادهای داخلی و بین المللی است، چرا که به تعبیر رهبری، اگر حافظۀ تاریخی ملت تضعیف شود و دارای تحلیل صحیح نباشد و در وقایع مختلف عمق یابی نکنند؛ در شناخت کشور و شناخت آینده دچار اشتباه خواهند شد. اشتباهی که در دوران رهبری و امامت امام علی(ع) در جنگ صفین و سپس در غائلۀ خوارج پیش آمد و در دورة امامت حضرت امام حسن مجتبی(ع) تکرار شد.