این کتاب به بررسی عمیق و جامع مبانی و اصول تعلیم و تربیت می پردازد و تلاش دارد تا خوانندگان را با مفاهیم کلیدی و فرآیندهای اساسی در این حوزه آشنا کند. فصول مختلف این کتاب، با یک تمثیل به نام تمثیل سفر بیان شده که منطق فصول و ساختار کتاب نیز بر آن استوار است. تمثیل تعلیم و تربیت از این قرار است:
فرایند تعلیم و تربیت را می توان به سفری تشبیه کرد که در آن مبداء، مقصد، تابلوهای راهنما، مسیر و نقشه وجود دارد. این کتاب در بر گیرنده شش فصل متناظر با این تمثیل است. در فصل اول کلیاتی در باب تربیت و مفهوم آن آمده است. فصل دوم به مبانی تربیت اختصاص یافته و مطابق با عبارت "مبداء" در تمثیل ذکر شده است. فصل سوم که در باره اهداف تربیت است، به مفهوم مقصد در تمثیل تربیت اشاره دارد. فصل چهارم با موضوع اصول تربیت، بیانگر تابلوهای راهنما در تمثیل است. فصل پنجم که روش تربیت را واکاوی می کند با مفهوم مسیر مطابقت دارد و فصل ششم در راستای برنامه تربیت، به مفهوم نقشه در تمثیل تربیت می پردازد.