بررسی ابعاد تربیت نرم در آموزه های اسلامی

تربیت نرم، نوعی از تربیت است که تأکید آن، بر انتقال ناهشیار یا نیمه هشیارِ مفاهیم به ذهن متربی با هدف ایجاد تغییر نرم و مانا در اوست. این روش تربیتی بر دو مبنای بسیار مهم تکیه دارد که عبارتند از: وجود بخش هشیار یا نیمه‌هشیار در ذهن آدمی و تطورپذیری و چندپایانی‌بودن تربیت. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کتابخانه ای است، روش تربیتی نرم را باتأکیدبر منابع روایی شیعی با روشی توصیفی ـ تحلیلی بررسی کرده است و نتیجه ای که از این بررسی به‌دست آمده چنین است: پیشوایان اسلام در انتقال مفاهیم موردنظر خود به مخاطبان خویش، از هر سه قسمِ "تربیتِ آمرانه"، "تربیت نرم" و روش تلفیقیِ "آمرانه ـ نرم" استفاده می کردند و بهره گیری از روش نرم در سیره آنان، به حوزه خاصی اختصاص نداشته است، بلکه چه در موضوعات اخلاقی، چه عقائدی و چه احکامی از این شیوه استفاده می کردند؛ گرچه فراوانی استفاده از این روش در گزاره های احکامی بیش از دو گزاره دیگر است. آنان برای تحقق این روش، از هنر و زبان هنری بهره می بردند که روشهای مختلفی چون: تمثیل، انصراف ذهنی، حرکات نمایشی، تصویرسازی، هدیه دادن، عملگرایی، اشکال هندسی و... را در خود جای می دهد.

فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی،   دوره 28، شماره 47، تابستان 1399، صفحه 202-183

سال نشر: 
1399