هدف پژوهش حاضر، مقایسة تطبیقی رویکرد توسعهمحور، دو سند فرادستی آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه بوده و روش پژوهش تحلیل محتوا است. برای این منظور دو سند «2023 آموزش ملی» (ترکیه) و « تحول بنیادین آموزش و پرورش» (ج ا ایران) بررسی شد. از ابتدای مطالعة هر سند، فعالیت کدگذاری باز و محوری صورت گرفته و اشتراکات و افتراقات اسناد احصاء شد. قابلیت اعتماد از طریق بازکدگذاری پژوهشگر و بازکدگذاری توسط کدگذار دیگر بررسی و تأیید شد. نتایج پژوهش نشان داد افتراقهای مهم رویکرد توسعهمحور سند نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران، ایدئولوژیک و دینی، مذهبی بودن مفاهیم با جهتگیری فرهنگ اسلامی ایرانی است و در اسناد نظام آموزشی ترکیه مهمترین افتراق در رویکرد توسعهمحور رویکرد فلسفی با جهتگیری فرهنگ ملی بوده، همچنین به نظر میرسد؛ رویکرد سند آموزشی ترکیه به رویکردهای جهانی و نگاه اسناد ایرانی به تفکر ورویکردهای جهان اسلام، نزدیکتر بوده و نگاه جهانی و غربی کمتر مورد توجه بوده است. برخی عناصر مهم در رویکرد توسعهمحور سند نظام آموزشی ترکیه، نظیر ترسیم الگوی توسعة مدرسهای، الگوی فلسفی انسانمحور، آمادهسازی برای دنیای رقابتی، ارزش افزوده، ارزشهای جهانی بیشتر با دیدگاههای غربی و مؤلفهها و مفاهیم سند آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران نظیر «حیات طیبه»، جامعة عدل مهدوی، بسیج، ارزشهای معنوی و الهی، الگوی زندگی ائمة معصومین (ع)، رعایت موازین و معیار و چارچوبهای قوانین اسلامی و همکاری با حوزههای علمیه و...با دیدگاههای جهان اسلام همخوانی دارد.
فصلنامه مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، دوره 9، شماره 4 زمستان 1399، ص: 333-311