«انسان در جهان، رویاروی داده ها و اطلاعات قرار می گیرد. زیستن انسانی، از یک منظر به معنای «پردازش» داده ها و اطلاعات است. امروزه به علت «انفجار بزرگ» داده ها و اطلاعات در فضای مجازی بی وقفه در حال گسترش، پردازش دقیق آنها هر چه دشوار تر و پیچیده تر می شود. داده ها و اطلاعات پردازش نشده بر هم انباشته می شوند. انباشتگی داده ها و اطلاعات دانایی نیست، اولین گام رسیدن به دانایی پردازش منطقی داده ها و اطلاعات است. نویسنده در این کتاب، شیوه تفکر انتقادی را همچون شیوه یی برای رسیدن از پردازش داده ها و اطلاعات تا داوری هدفمند و خودتنظیم‌گر معرفی می کند. او معتقد است یکی از نابسامانی های فکری در جامعه ما، توجه عمده به محتوای تفکر و غفلت از شیوه تفکر است. در حالی که اگرمحتوای تفکر ما قرار است با دانایی شناخته شود، رسیدن به دانایی جز از طریق تسلط بر شیوه تفکر انتقادی ممکن نیست، در حالی که در جامعه ما به جای این شیوه تفکر، شیوه تفکر غیرانتقادی پررنگ است. نویسنده در این کتاب به مقایسه این دو شیوه تفکر می پردازد.
فصل اول به تعریف و اهمیت تفکر انتقادی اختصاص دارد و در شش فصل بعد، این دو شیوه تفکر در سه حوزه با هم مقایسه می شوند:
اول اصول تفکر انتقادی در برابر اصول تفکر غیرانتقادی، دوم ویژگی های اندیشمند انتقادی در برابر ویژگی های اندیشمند غیرانتقادی و سوم مهارت های تفکر انتقادی در برابر مغالطه های تفکر غیرانتقادی.