درراستای ارزشیابی از برنامه درسی جدید تدوین شده و به اجرا در آمده دوره ابتدایی با ساختار جدیدکه از ابتدای سال تحصیلی 1390-1391 در سال اول ابتدایی و سپس در روندی صعودی و تسرّی سالانه به پایه های تحصیلی بالاتر دوره ابتدایی یعنی دوم و ششم و سپس سوم (در دوره ابتدایی) و هفتم(در دوره متوسطه) و به همین ترتیب در سالهای بعدی به اجرا درآمده، در این کوشش ارزیابانه به نام ارزشیابی دورهای درنظر بوده است برنامه درسی فارسی دوره اول ابتدایی شامل: برنامه درسی قصد شده (از جمله شامل کتاب درسی و دیگر اجزاء بسته برنامه درسی)، برنامه درسی اجراشده و برنامه درسی کسب شده، مورد ارزشیابی قرار گیرد. در اولین مرحله، پژوهش کوشش میکند تا تصویری معتبر از برنامه درسی زبان آموزی و ملاکها و نشانگر های آن را الف- با توجه به بنیان نظری و دانش موجود آن در نگاهی جهانی و درقالب مولفه های هفت گانه و ب- باتوجه به منابع ایرانی: شامل اسناد بالادستی در مورد برنامه درسی فارسی دوره ابتدایی، فراهم کند. باتوجه به بنیان نظری و تجربی بدست آمده در نگاهی جهانی و مبتنی بر اسناد بالادستی، در قالب 22 سوال پژوهشی به ارزشیابی برنامه درسی فارسی دوره ابتدایی در حالات و مراحل مختلف بین برنامه درسی قصد شده[شامل برنامه درسی طراحی و تدوین شده و کتابهای تالیف شده و دیگر منابع بسته برنامه درسی]، برنامه درسی اجرا شده[ برنامه درسی آموزش داده شده در مدرسه و کلاس درس توسط معلمَ]، و برنامه درسی کسب شده[آموخته شده و نتایج یادگیری های دانش آموزان] می پردازد. تغییرات برنامه درسی فارسی دوره ابتدایی در مراحل مختلف از قصد شده تا کسب شده را در نگاهی عمودی نیز، رصد می کند.
طرح پژوهش ارزشیابی دورهای فارسی دوره اول ابتدایی عمدتاً از طریق روندی ارزیابانه و بکارگیری ابزارهای ارزشیابی های کمیّ و کیفی در مراحل مختلف و با استفاده از رویکردی در قالب ارزشیابی متعامل درونی از برنامه درسی قصد شده تا برنامه درسیکسب شده فارسی دورهاول ابتدایی، به بررسی فاصله بین وضع موجود و مطلوب ویژگی های برنامه درسی فارسی دوره اول ابتدایی باتوجه به ملاکها و نشانگرهای درنظرگرفته شده می پردازد. این پژوهش درچارچوب الگوی ارزیابی تحقق هدفها و الگوی مدیریت گرا در حوزه الگوهای ارزشیابی با روشترکیبی (آمیخته) در گردآوری داده های کمّی و کیفی و بکار گیری ابزارها و روش های مناسب برای تحلیل، روندی ارزشیابانه را از برنامه درسی مرجع زبان آموزی و برنامه درسی قصدشده، تا برنامه درسی اجراشده و سپس برنامه درسی کسب شده زبان فارسی دوره اول ابتدایی می پیماید و به بررسی همخوانیها و تفاوتها و تغییرات در برنامه درسی در این مراحل می پردازد. باتوجه به بررسی و ارزیابی تحولات برنامه درسی فارسی در قالب مولفه های تشکیلدهنده برنامه درسی در سطوح و مراحل مختلف، مهمترین کاستیها و نقاط ضعف و قوت را بین این برنامه های درسی در پایههای اول تا سوم دوره ابتدایی مشخص میکند و علاوه بر پاسخ به سوالات مورد نظر در این روند پژوهشی ارزشیابانه، راهکارهایی برای برطرف کردن کاستیها و آسیبهای مرتبط با مولفه های تشکیل دهندهی برنامه درسی فارسی دوره اول ابتدایی در مراحل مختلف از برنامه درسی قصد شده تا برنامه درسی اجراشده و کسب شده فارسی دوره اول ابتدایی، ارائه میکند. اینراهکارها برای سطوح و نهادهای مختلف درگیر در برنامهریزی و تصمیمگیری برنامهدرسی، آموزش و پژوهش زبان فارسی دوره ابتدایی، از معاونتها و سازمانهای مرتبط در وزارت متبوع و دفاتر برنامهریزی درسی و گروههای تدوینکننده کتابها و بسته برنامهدرسی تا سطح ادارات آموزش و پرورش استانی، شوراهایآموزشی و مدیریت در سطح منطقه و مدرسه و معلمان مدارس دوره اول ابتدایی، میتواند راهگشا باشد.