تدوین استانداردهای شایستگی های معلمان دانش آموزان با نیازهای ویژه و اعتباربخشی آن

 هدف اصلی پژوهش حاضر تدوین استانداردهای شایستگی های معلمان دانش آموزان با نیازهای ویژه و اعتباربخشی آن است. روش این پژوهش برای گردآوری مطالب روش کتابخانه ای است و برای اعتباربخشی به محتوای استانداردها روش گروه کانونی استفاده می شود. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش متخصصان استانداردهای معلمی آموزش و پرورش ویژه است که در سال تحصیلی 97-1396 در تهران اقامت دارند. نمونه پژوهش شامل ده متخصص که در بر گیرنده اساتید دانشگاه و کارشناسان و معلمان دانش آموزان با نیازهای ویژه است می باشد. ابزار پژوهش در این تحقیق بحث گروهی متمرکز در گروه کانونی در مورد استانداردهای شایستگی های معلمان دانش آموزان با نیازهای ویژه است. این استانداردها شامل 12 استاندارد در سه بخش است. بخش اول شامل چهار استاندارد آگاهی از دانش آموزان؛ آگاهی از فلسفه و تاریخ و قانون؛   تفاوت؛ و مشارکت خانواده است. بخش دوم شامل استانداردهای شش گانه ارزیابی؛ ارتباط؛ رشد اجتماعی و رفتار؛ برنامه درسی و آموزشی؛ محیط یادگیری؛ و منابع آموزشی است و بخش سوم دو استاندارد اثرگذاری بر حرفه معلمی و عملکرد تأملی را شامل می شود.

یافته ها: پس از ترجمه استانداردها و قرار گرفتن آنها در اختیار متخصصان و بحث گروهی به روش گروه کانونی و جمع بندی مذاکرات سیزده ملاک برای اعتباربخشی هر استاندارد مشخص شد که این ملاک ها در مورد تناسب محتوا با عنوان، روشنی و وضوح، واقع بینانه بودن، مرتبط بودن، مستند بودن، تناسب با استانداردهای دیگر، متناسب بودن با سند تحول بنیادین، توجه به گروه های مختلف، توجه استاندارد به گروه های سنی مختلف، توجه به مقاطع مختلف تحصیلی، توجه به عملکرد معلم، توجه به یادگیری دانش آموزان با نیازهای ویژه و همچنین روایی اجتماعی استاندارد است. داده ها نشان می دهد که درصد توافق نظر متخصصان در ملاک های فوق برای استاندارد نخست از 65 تا 100 درصد، استاندارد دوم از 65 تا 95 درصد، استاندارد سوم از 75 تا 100 درصد، استاندارد چهارم از 60 تا 100 درصد، استاندارد پنجم از 65 تا 100 درصد، استاندارد ششم از 60 تا 100 درصد، استاندارد هفتم از 70 تا 100 درصد، استاندارد هشتم از 60 تا 100 درصد، استاندارد نهم از 70 تا 100 درصد، استاندارد دهم از 60 تا 100 درصد، استاندارد یازدهم از 65 تا 100 درصد و برای استاندارد دوازدهم از 75 تا 100 درصد متغیر است.

نتیجه گیری: بررسی نتایج حاصل از گروه کانونی نشان می دهد که در برخی از استانداردها متخصصان در بعضی ملاک ها تا صد درصد با یکدیگر توافق دارند. در اکثر استانداردها نیز درصد توافق آنان بیش از 60، 70 و 75 درصد است. بنابر این می توان نتیجه گیری کرد که در اکثر ملاک ها نظر متخصصان به یکدیگر نزدیک بوده و استانداردهای تدوین شده برای شایستگی های معلمان دانش آموزان با نیازهای ویژه دارای اعتبار می باشد.