درسند تحول بنیادین، دو نوع واژگان و مفهوم وجود دارد:
الف) واژگان جدید با مفاهیم نوین: این واژگان در ادبیات رایج آموزش‌وپرورش کشور و در اسناد و قـوانین موجود، وجود نداشته و از نوآوری‌ها و ابداعات سند تحول بنیادین محسوب می‌شود. مانند: حیات طیبه، شایستگی‌های پایه، تکوین و تعالی هویت، موقعیت، ساحت‌های تربیتی و .....
یکی از حوزه‌ها و ابعاد جامعه و همچنین وجود انسان بُعد زیبایی‌شناسی و هنر است؛ ازاین‌رو آموزش‌وپرورش که با جامعه و همچنین انسان سروکار دارد، ناگزیر است به این حوزه همچون سایر حوزه‌های اجتماعی و ابعاد وجودی انسان بپردازد.پرداختن به هنر و زیبایی‌شناسی در آموزش‌وپرورش به‌طور عمده با دو رویکرد صورت می‌پذیرد: تربیت هنری و تربیت از طریق هنر. در تربیت هنری، هنر و زیبایی‌شناسی به‌عنوان یک حوزه یادگیری مستقل مطرح است. اما در رویکرد تربیت از طریق هنر، زیبایی‌شناسی و هنر به‌عنوان اساس، پایه و مبنا در طراحی، تدوین، اجرا و ارزشیابی یک برنامه‌درسی به کار گرفته می‌شود.
تدریس هرروز کار پیچیده‌تری می‌شود و انجام مطلوب آن نیازمند دقیق‌ترین معیارهای عملکردی می‌باشد. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های دانش حرفه‌ای تدریس، که مورد غفلت قرارگرفته است، دانش اخلاقی می‌باشد. آموزش معلمان و ارتقاء سیاست‌های آموزشی در افزایش شایستگی‌های آنها نقش بسزایی دارد. اگرچه انواع دانش موردنیاز معلمان اهمیت زیادی دارد ولی در این خصوص محدودیتی وجود ندارد. از معلمان خواسته می‌شود که اطلاعات عمیق و جامع‌تری در مورد دانش محتوایی، چگونگی یادگیری و آموزش آن به کودکان کسب کنند. بااین‌حال، به دانش اخلاقی موردنیاز معلمان در تربیت حرفه‌ای (در رابطه با شاگردان، همکاران) بی‌توجهی می‌شود.
مدیریت جانشین پروری اشاره به فرآیندهایی دارد که طی آن استعدادهای انسانی سازمان، به منظور تصدی مناصب کلیدی در آینده شناسایی شده و از طریق برنامه ریزی های متنوع آموزشی و پرورشی برای گماردن در این مشاغل آماده می شوند. امروزه منابع مالی، فیزیکی و فناوری تنها مزیت سازمان ها به شمار نمی روند. بلکه در اختیار داشتن افرادی مستعد و توانمند، می تواند فقدان و نقص دیگر منابع را نیز جبران نماید. در عصر دانش و دانایی، سازمان ها در حال تاکید روزافزون بر دانش کارکنان دانشی هستند. بنابراین در حوزه مدیریت منابع انسانی بر لزوم طراحی فرایند جامعی از مدیریت استعداد تاکید می شود.
این کتاب برای آموزش تفکر به کودکان و نوجوانان نوشته شده است اما برای تمام سنین قابل استفاده است. در این کتاب تکنیک های مختلفی برای آموزش تفکر وجود دارد ضمن اینکه شرایط آموزش صحیح و نحوه کلاس‌داری و نحوه انجام تمرینات نیز شرح داده شده است. در کل کتاب برای فهم بهتر مطالب از اشکال مختلف مفهومی نیز استفاده شده است.
به طور خلاصه پیام اصلی کتاب این است:
مهم‌ترین کاری که می توانید برای فرزندانتان انجام دهید شاید این باشد که به آنها فکر کردن را بیاموزید.
کتاب «روایت رهبری» حاوی نکاتی جدید و منتشر نشده از نحوه انتخاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان رهبر انقلاب اسلامی در سال 1368 و بخش‌هایی منتشرنشده از خاطرات سیاسی ایشان است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون، سه رویداد مهم ناظر به تعیین رهبر نظام اسلامی رخ داده است. نخست، رسمیت و قانونیت یافتن رهبری حضرت امام خمینی رحمه‌الله با مصوبه مجلس خبرگان قانون اساسی. دوم، تعیین آیت‌الله منتظری به رهبری آینده توسط مجلس خبرگان رهبری و سپس عزل وی. و سوم، تعیین حضرت آیت‌الله خامنه‌ای توسط مجلس خبرگان به رهبری انقلاب اسلامی.
فرهنگ ژاپن توجه جهانیان را به خود جلب کرده است. توسعه و پیشرفت حیرت انگیز ژاپن از حدود دهه هفتاد میلادی به بعد و سربرآوردن دگرباره و ققنوس وار آن از خاکستر‌های جنگ، موجب حیرت و حسرت مردم جهان شده و همچنین پیشرفتهای نظام آموزشی این کشور، توجه بسیاری از محققان، معلمان، مدیران و مربیان تربیتی را جلب کرده است مسلماً نقاط قوت سیستم آموزشی ژاپن را نمی توان منکر شد، اما ما هنگامی می توانیم به یک درک نسبتاً جامع و صحیحی از این سیستم برسیم که آن را در کنار سایر سیستمهای آموزشی دنیا قرار داده و مقایسه کنیم.
این کتاب نشان می‌دهد با استفاده از اقدام‌پژوهی معلم، مدارس به مردم‌سالاری‌های دانشی تبدیل می‌شوند، یعنی جایی که معلمان، رهبری فکری را برای ساخت دانش غیرسلسله مراتبی، مساوات‌طلب، مبتنی بر همکاری، گروهی و مردم‌سالارانه فراهم میکنند.
برنامه و برنامه ریزی مفاهیمی هستند که انسان را همواره به داشتن اهداف و تلاش برای دستیابی به آنها ترغیب میکنند. اما سوال اساسی این است که آیا همواره می‌توان در موقعیتهایی نظیر موقعیتهای آموزشی اهداف را از پیش تعیین، و به منظور دستیابی به آنها امکانات موجود را بسیج کرد...
در عصر حاضر همه ملت‌ها، با هر نظام سیاسی و اجتماعی پیشرفته و یا در حال پیشرفت به مسئله برنامه‌ریزی و اصلاحات تربیتی، با توجه به آخرین روش‌های آموزشی و فنی و پیشرفتهای علمی جهان، توجه خاص دارند در این کتاب که شامل دوازده فصل می‌باشد نظام آموزشی و برنامه درسی یازده کشور مهم جهان بررسی شده است این کشورها به گونه‌ای انتخاب شده‌اند که قاره‌های مختلف جهان را در برگیرند از سویی کشورهایی مورد توجه قرار گرفته که دارای تجارب تربیتی ارزشمند باشند.