تازه های نشر

طراحی و تدوین الگوی تربیت‌معلم کارآمد تراز جمهوری اسلامی با تأکید بر اسناد بالادستی

به‌منظور بهره‌مندی از تعلیم‌وتربیت با کیفیت، برخورداری از یک الگوی تربیت‌معلم اثربخش امری ضروری است. هدف پژوهش حاضر، طراحی و تدوین الگوی تربیت‌معلم کارآمد، تراز جمهوری اسلامی با تأکید بر اسناد بالادستی است. روش پژوهش، کیفی و از نوع داده بنیاد(گرندد تئوری) است. جامعه آماری پژوهش از میان استادان صاحب‌نظر دانشگاه فرهنگیان و. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته است. تعداد نمونه‌ها در پژوهش، بر اساس اصل اشباع نظری 21 نفر و مدت‌زمان مصاحبه 30 الی 40 دقیقه بود.

مطالعه تطبیقی نظام آموزشی اخلاقی در نهج البلاغه و اندیشه امیل دورکیم

    آموزش از مسایل اجتماعی است که اغلب با مساله اخلاق و تربیت همراه است. پویایی، تناظر و تطبیق با سایر آراء از لوازم نظام‌های آموزشی روزآمد است. نظام آموزش دینی نیز نمی تواند از این مساله مستثنا باشد. نهج البلاغه از متون اصیل اسلامی است که می‌توان نظام آموزش اخلاقی از آن استخراج کرد و در مقایسه آن با سایر نظامات آموزشی به ظرفیت‌های مغفول حوزه آموزش اخلاقی پی برد. امیل دورکیم اندیشمند علوم اجتماعی است که به بحث آموزش اخلاقی پرداخته و آموزش و پرورش را از دریچه جامعه ‌شناسی بررسی کرده است.

بازنمایی مفهوم «رهبری‌آموزشی» در مقالات منتشر شدۀ مجلات حوزۀ علوم تربیتی

هدف اصلی مقاله توصیف و تفسیر چگونگی فهم پژوهشگران و کارورزان حوزۀ مدیریت آموزشی از مفهوم «رهبری‌ آموزشی» در مقالات منتشر شده در مجلات علوم تربیتی، شناسایی موضوعات و رویکردهای مورد استفاده از سوی نویسندگان جهت مطالعه این مفهوم است. یافته‌ها نشان داد که حدود 89 درصد از مقالات موردبررسی، با رویکردهای اثبات‌گرایانه و روش‌های کمّی به انجام رسیده‌اند. در فراتحلیل کیفی مقالات مشخص‌گردید که الگوهای رهبری مختلفی مانند رهبری تحولی، توزیعی، اخلاقی، امنیت‌مدار، درسی، معنوی و خدمتگزار مورد مطالعه قرار گرفتند که با آنچه در مرزهای مفهومی دانش در مطالعات خارجی وجود دارد، مطابقت داشت.

تحلیل ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های سازنده عرصه تربیت دینی؛ براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش

 هدف این پژوهش، تحلیل ابعاد، مؤلفه‌ها و شاخص‌های سازنده عرصة تربیت دینی، براساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش می‌باشد. روش‌های مورد استفاده در این پژوهش عبارت است از: روش تحلیلی که شامل تجزیه، ترکیب، کشف روابط و کشف شبکه مفهومی‌، جست‌وجوی ارتباط میان مفاهیم مختلف و بازشناسی روابط و شبکه‌ها بود. یافته‌های پژوهش در قالب پاسخ به سؤال تحلیل ابعاد و مؤلفه‌های تربیت دینی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش انجام شد. جامعة آماری این پژوهش، سند تحول بنیادین، مبانی نظری تحول بنیادین و منابع و مقالات معتبر دینی است.

تهدید‌ها و فرصت‌های بین‌المللی‌شدن و بومی‌سازی برنامه‌های درسی در نظام آموزشی ایران در دو دهۀ اخیر و ارائۀ راهکار‌های پیشنهادی

پژوهش حاضر با هدف بررسی تهدید‌ها و فرصت‌های بین‌المللی‌شدن و بومی‌سازی برنامه‌های درسی در نظام آموزشی ایران در دو دهۀ اخیر و ارائۀ راهکار‌های پیشنهادی انجام شده است. روش پژوهش سنتزپژوهی و طبق شش‌مرحله‌ایِ روبرتسون است و جامعۀ پژوهش شامل کلیۀ مقالات علمی معتبر درزمینۀ بین‌المللی‌شدن و بومی‌سازی برنامۀ درسی در نظام آموزشی ایران در دو دهۀ اخیر می‌شود. روش نمونه‌گیریِ آن هدفمند و ابزار جمع‌آوری داده‌ها فهرست ساختۀ محقق است. در این پژوهش ابتدا نیاز مطالعاتی درزمینۀ تهدید‌ها و فرصت‌های بین‌المللی‌شدن و بومی‌سازی برنامه‌های درسی، در نظام آموزشی ایران، شناسایی شد.

تحلیل اصل یاددهی ـ یادگیری در برنامه‌ریزی درسی با تاکید بر منابع اسلامی

  هدف این پژوهش، تحلیل مؤلفه ‏های اصل یاددهی- یادگیری با تأکید بر منابع اسلامی در برنامه‌ریزی درسی است. راهبرد یاددهی- یادگیری، جایگاهی ویژه در برنامه‌ریزی درسی دارد؛ به ­گونه‌ای که غفلت از آن و بی ­توجهی به مؤلفه‌های لازم برای شکل‌گیری فرایند مطلوب یاددهی- یادگیری، به ­میزانی قابل ملاحظه بر تعلیم ‏و تربیت دانش‌آموزان‌ اثر می ­گذارد. این پژوهش ازنوع تحقیقات کاربردی است و جمع ­آوری داده­ های موردنیاز برای انجام ­دادن آن با استفاده از روش فیش ­برداری صورت گرفته و به­ منظور تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوای مضمون به ­شیوۀ توصیفی- تحلیلی استفاده شده است.

هویت دینی و پیش‌بایست‌های طراحی برنامه درسی

پژوهش حاضر با هدف معرفی هویت دینی انسان و تبیین پیش‌بایست‌های طراحی برنامه درسی مختص به آن انجام گردید. روش پژوهش تحلیلی - استنباطی و منبع اصلی آن؛ تفسیر گرانقدر المیزان بود هرچند از نظرات اختصاصی گروه نویسندگان نیز استفاده شد. نتایج نشان داد که انسان فطرتا هویتی الهی و توحیدی دارد و مظهر حقیقی شناخت، تکوین و تعالی آن عبودیت است. عبودیت شایسته نیز توام با خضوع و خلوص بوده و تسلیم صرف شدن در برابر اراده خدا و رضای اوست. اتخاذ این نگاه توانست سه پیش‌بایست بینشیء گرایشی و کنشی را جهت طراحی برنامه درسی مختص به آن که همان برنامه درسی هویت‌بخش دینی است ترسیم کند.

تدوین الگوی مشارکت دستگاه‌ها و نهادها با نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی (مطالعه‌ای به روش فراترکیب)

   امروزه موضوع آموزش و پرورش در دنیا به یک بحث مهم برای توسعة پایدار تبدیل شده است و در این میان صاحبنظران محور اصلی این توسعه را مشارکت مستمر سازمان‌ها و نهادها با آموزش و پرورش می‌دانند. هدف از این پژوهش شناسایی الگوی مشارکت سازمان‌ها و نهادهای با نظام تعلیم و تربیت کشور است. پژوهش حاضر از دید هدف در زمرة تحقیقات توسعه‌ای و از دید طرح پژوهش جزء طرح‌های پژوهش کیفی است. در این مطالعه از روش فراترکیب برای یکپارچه‌سازی مطالعات و ایجاد یافته‌های جامع و تفسیری استفاده شد.

واکاوی مولفه های اجرای برنامه درسی ملی

    برنامه درسی ملی یکی از زیرنظامهای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که نقشه کلان برنامه درسی و چارچوب نظام برنامه ریزی درسی کشور را تعیین می کند. هدف این پژوهش شناسایی مولفه های اجرای این برنامه و تعیین اعتبار و وزن آنها است، بنابراین از روش پژوهش ترکیبی اکتشافی استفاده شده است.

تأملی در ضرورت استفاده از «خود-ارزیابی» در برنامه درسی تربیت دینی

تحقیق حاضر با هدف تبیین ضرورت «خودارزیابی» و تناسب آن با اصول تربیت دینی انجام گرفت. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی بود. براساس یافته‌ها مشخص شد که خود-ارزیابی با هشت اصل تربیت اسلامی‌ (اصل جامعیت، اصل توحید و اخلاص، اصل مشارکت و مسئولیت، اصل تفاوت‌های فردی، اصل گرایشات مثبت دینی، اصل عذرپذیری و جبران، اصل کرامت و اصل مداومت و نظارت دائمی) متناسب بود و بر ارزشیابی رایج (شناخت- محور، کمی ‌و معلم-محور) مزیت دارد. همچنین، به‌ کار بردن خود-ارزیابی در برنامه درسی تربیت دینی می‌تواند از حالت حداقلی (به صورت مکمل) تا حالت حداکثری (تنها مدل ارزیابی) متفاوت باشد.